Budżet Obywatelski to wydzielona część budżetu miasta o przeznaczeniu, której decydują mieszkańcy. Z tej puli realizowane są różne zadania – budowy dróg, parkingi, place zabaw, spotkania kulturalne, zajęcia sportowe – słowem wszystko, co tylko ma sprawić, by mieszkańcom, żyło się lepiej. Dzięki Budżetowi Obywatelskiemu tyszanie sami mogą wybierać priorytetowe działania dla swojej okolicy.
Pierwszy raz Budżet Obywatelski zrealizowano w roku 1989 w brazylijskim mieście Porto Alegre liczącym ponad 1,3 mln mieszkańców. Zorganizowano wtedy otwarte spotkania ogólnomiejskie dla wszystkich chętnych. Na pierwszym etapie sąsiedzi z danej dzielnicy wybrali swoich delegatów i decydowali, które tematy dla ich miejsca zamieszkania są priorytetowe. W drugiej rundzie zorganizowano oficjalne zebrania dla delegatów. Poruszane zakresy dzieliły się na dwa bloki: dzielnicowe oraz ogólnomiejskie. Delegaci przyznawali punkty kolejnym pomysłom i inwestycjom… i w ten sposób zdecydowali co jest najważniejsze i co warto dofinansować – czyli jak wydać część tamtejszego budżetu. Pomysł sprawdził się, a zintegrowani mieszkańcy coraz chętniej włączali się w procesy decyzyjne, poprawiające jakość życia w mieście.
Budżet Obywatelski jest coraz bardziej popularny w wielu krajach Europy m.in. w Wielkiej Brytanii, Francji, Niemczech i Hiszpanii.
W Polsce idea Budżetu Obywatelskiego rozwija się od 2011r. Pierwszym miastem, które zrealizowało BO był Sopot. Wiele osób wątpiło w powodzenie tego projektu, ale w 2012 r. już kilka miast (głównie wojewódzkich) zainspirowanych Sopotem, zorganizowało podobne przedsięwzięcie.
Koncepcję tyskiego modelu Budżetu Obywatelskiego opracowano podczas spotkań warsztatowych, które trwały od 4 lutego do 2 kwietnia 2014 r. Tyski BO tworzył Zespołu ds. Budżetu Partycypacyjnego. W jego skład weszło 55 osób, w tym: 12 radnych Rady Miasta Tychy, 10 członków Rad Osiedli, 5 przedstawicieli organizacji pozarządowych i mieszkańcy.
W ten sposób od 2015 Budżet Obywatelski jest przeprowadzany również w naszym mieście. Od 2018 r. coroczne przeprowadzenie budżetu obywatelskiego w miastach na prawach powiatu jest obowiązkowe - reguluje to art. 5a ustawy o samorządzie gminnym. Jak widać Tychy realizowały BO trzy lata wcześniej niż wprowadzono obowiązek ustawowy.
BO jest instrumentem pozwalającym na współdecydowanie o tym, jak zmieni się nasze osiedle czy miasto. W ramach wszystkich edycji BO dzięki kreatywności tyszan powstało wiele projektów m.in. place zabaw dla dzieci, chodniki, oświetlenia, nasadzenia zieleni, budki lęgowe dla ptaków oraz spotkania i warsztaty dla dzieci czy seniorów.
Więcej na ten temat można przeczytać tutaj.